Δευτέρα 1 Μαρτίου 2021

ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤOΥ ΠΛΗΓΕΝΤΟΣ ΠΥΡΓΟΥ ΤΟΥ "ΚΑΠΕΤΑΝ ΛΑΧΑΝΑ" (1717) ΣΤΟ ΒΑΘΥ ΣΑΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ ΤΗΣ 30 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ 2020

"H ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΣΤΗ ΣΑΜΟ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΟΛΟΨΥΧΑ ΣΥΜΜΕΡΙΖΟΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΒΑΛΛΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΣ, ΑΠΕΥΘΥΝΕΙ ΕΚΚΛΗΣΗ ΣΕ 21 ΑΡΧΈΣ, ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΑΡΜΟΔΙΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ, ΜΕ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ  ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝΤΟΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ ΕΝΟΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΣΙ ΜΝΗΜΕΙΟΥ. 

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΗΜΕΡΑ , ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ, ΕΊΝΑΙ ΕΙΤΕ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΦΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΤΥΧΗ ΤΟΥΣ ΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΤΟΥΝ  ΜΝΗΜΕΙΑ (ΜΕΤΑΞΥ ΑΥΤΩΝ ΚΑΙ Ο ΠΥΡΓΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΛΑΧΑΝΑ) ΚΑΙ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉΣ   ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ (;) Ή ΚΑΙ ΑΠΟ  ΤΟΥ ΝΑ ΕΠΩΦΕΛΗΘΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟΙ ΠΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥΣ ΥΠΌΚΕΙΝΤΑΙ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΘΟΥΝ ΩΣ ΕΧΟΥΝ , ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΙΣ ΒΛΕΨΕΙΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΝ ΓΙΑ ΑΛΛΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΑΥΤΩΝ- Από Ι.Παραφέστα" 

.


Ένα μνημείο που συνδέεται ιστορικά με την επανάσταση των Σαμίων, ένα ιδιότυπο αρχιτεκτονικό δείγμα των αρχών τού 18ου αιώνα, το πυργόσπιτο τού αγά Χριστόδουλου Κων. Παπαχατζή (τελευταίος και πανίσχυρος Έλληνας αγάς), γνωστό και ως "πύργος καπετάν Κωνσταντή Λαχανά" (Κωνσταντίνου Φώκου, μέλους τής φατρίας των καρμανιόλων, Φιλικού και αγωνιστή τής Επανάστασης τού 1821) κινδυνεύει μετά από τον σεισμό τής 30 Οκτωβρίου 2020 και την τελευταία σφοδρή νεροποντή που έπληξαν τη Σάμο.

Ο πύργος και στο παρελθόν καταπονήθηκε από σεισμούς, στους οποίους οφείλεται μάλλον η αποκόλληση των τοίχων τού β΄ορόφου στις γωνίες του, η απομάκρυνση επίσης τού γ΄ορόφου και κατά συνέπεια και τού τμήματος τής καταχύστρας που αντιστοιχούσε στον εν λόγω όροφο. Τα ψηλότερα μέρη του πύργου παρουσιάζουν φθορές , καθώς μεγάλα ρήγματα διατρέχουν το τμήμα των τοίχων. Στα χαμηλά δε τής τοιχοποιίας τού ισογείου υπάρχουν διαρρηγμένες μεγάλες δρομικές πέτρες. "Φαίνεται τελικά, το ότι διατηρήθηκε όρθιος ο πύργος Λαχανά οφείλεται στην άφθονη χρήση, είτε κρυφών ξυλοδεσιών στην περίμετρό του, είτε διαμήκων στρωτήρων στο εσωτερικό του" αναφέρει ο μελετητής τού πύργου Α. Πετρονώτης. Σήμερα, μετά τον μεγάλο σεισμό τού 2020, κατέπεσε η σκάλα εισόδου, οι πρόσθετες δε ζημιές τής στέγης εκθέτουν το κτίσμα στα νερά των βροχών. Οι τελευταίες καταστροφές σε συνάρτηση με την επιδείνωση των παλαιών ρηγμάτων τού πύργου κάνουν επιτακτική και επείγουσα την φροντίδα τού μνημείου. 

Εκφράζουμε κραυγή αγωνίας για την τύχη του ιδιόκτητου αλλά και κηρυγμένου (ΦΕΚ 281/Β/20-3-1998) ιστορικού διατηρητέου μνημείου , που αμφιβάλουμε εάν θα υπάρχει σε ένα χρόνο από τώρα χωρίς τη λήψη άμεσων σωστικών μέτρων περίσφιξης, υποστύλωσης και προσωρινής στέγασης. Παρακινούμε κάθε εμπλεκόμενη κρατική υπηρεσία να κινηθεί με ταχύτητα, τούς πολιτιστικούς θεσμούς μέσα και έξω από το Πάνω Βαθύ να αναδείξουν το θέμα στα τοπικά μέσα και στους αιρετούς πολιτικούς αντιπροσώπους σε συνεργασία με την Εφορεία Μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων που έχει την ευθύνη των αποφάσεων.
Για τον πύργο "Λαχανά"(1717) καθώς και για τον γειτονικό του, τού "Αγά-Γιαννάκη" (1735) που αποτελούν μια ενότητα μοναδικών σωζόμενων πυργόσπιτων στη Σάμο των αρχών τού 18ου αιώνα, απαιτείται το αμέριστο ειλικρινές ενδιαφέρον των Αρχών καθώς και η συνειδητοποίηση τής απόλυτης νομικής ευθύνης που έχουν απέναντι (τουλάχιστον) στα κηρυγμένα ως διατηρητέα μνημεία. Η διατήρηση της εναπομείνασας πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού προβάλει επιτακτική μετά το σεισμό του Οκτωβρίου, που στερεί ήδη το νησί από λαμπρά αρχιτεκτονήματα χαρακτηριστικά της πολιτιστικής και ιστορικής του πορείας και ταυτότητας. Η προστασία τού Πύργου Λαχανά (από τους 2-3 διασωζόμενους στο νησί) θα είναι ο λαμπρότερος εορτασμός των 200 χρόνων από την Επανάσταση τού 1821 για μας τους Σαμιώτες τού 21ου αιώνα.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΑΝΤΕΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΗΣ
ΤΗΛ: 6976649174 / email: kiparissisn@gmail.com

                                                                                                                                                       

       ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΣΠΙΤΟΥ


Ο πύργος Λαχανά & Αγά-Γιαννάκη, Ν.Α τού ναού Αγ. Παρασκευής
Τα στοιχεία αντλούμε από την μελέτη-έρευνα τού Αρχιτέκτονα καθηγητή στο Α.Π.Θ. Αργύρη Πετρονώτη, «"Πύργος Λαχανά" : Ο [πενταώροφος] πύργος του αγά Χριστόδουλου Κων. Παπαχατζή στο Πάνω Βαθύ Σάμου : 1717» Αρμός : τιμητικός τόμος στον καθηγητή Ν. Κ. Μουτσόπουλο για τα 25 χρόνια πνευματικής του προσφοράς στο Πανεπιστήμιο [Θεσσαλονίκη] : Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, 1990-1991 Τ. 3 (1991), σελ.1510 Η παραπάνω εργασία χρησίμευσε πιθανότατα για την κήρυξη ως διατηρητέων των δύο όμορων οχυρών κατοικιών (πύργων) τού "Κωνσταντή Λαχανά" και τού "Αγά-Γιαννάκη" με την παρακάτω Απόφαση τού 1998:

ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ28/ΚΗΡ/2783/71/24-2-1998 - ΦΕΚ 281/Β/20-3-1998

" Χαρακτηρίζουμε τους πύργους Λαχανά και Αγά - Γιαννάκη στο Άνω Βαθύ Σάμου ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και με περιβάλλοντα χώρο πενήντα (50) μέτρων γύρω από αυτά....Οι δύο πύργοι διατηρούν στοιχεία πολύτιμα για την Ιστορία της Αρχιτεκτονικής "Πυργόσπιτων" στο Αιγαίο κατά τον 18ο αιώνα".  Κ Ν 5351/ 1932, άρθρο 52.

"Η ιδιαίτερη χρήση των μεμονωμένων συνήθως τετράγωνων, ψηλών πύργων που έρχονται από την αρχαιότητα ως οχυρών κατοικιών βεβαιώνεται από τον Μεσαίωνα. Φαίνεται ότι η Φραγκοκρατία έφερε στα μέρη μας την αποτελεσματική προστασία τής εισόδου των πύργων με καταχύστρα. Κι ενώ στην Ευρώπη η αποτελεσματικότητα των πύργων με την ανάπτυξη τού πυροβολικού (15ος αι.) υποβαθμίστηκε και η χρήση τους περιορίστηκε, ωστόσο στην περιοχή μας η κατασκευή τους συνεχίστηκε για την αντιμετώπιση τής πειρατείας.."

Η επιγραφή τού 1717 στην είσοδο τού πύργου
Το είδος όμως αυτό τής οχυρής κατοικίας ήταν σπάνιο στη Σάμο αφού ελάχιστες τέτοιες κτίσθηκαν και πολύ λιγότερες διασώθηκαν. Ανήκουν όλες χαρακτηριστικά στο α΄μισό τού 18ου αιώνα. Αναφορικά με τους δύο γειτονικούς πύργους που σώζονται στο Βαθύ , αφ΄ενός τού επωνομαζόμενου " τού Λαχανά" τού 1717, αφ΄ετέρου τού "Αγά-Γιαννάκη" τού 1735, ήταν κτίσματα τής οικογένειας τού Βαθυώτη αγά Χριστόδουλου Κων. Παπαχατζή (ο ίδιος κατείχε κι έναν πύργο στη Χώρα). Συγκεκριμένα δε για τον πύργο τού 1735, υποστηρίζει ο Α.Πετρονώτης ότι πρέπει να αποδοθεί μάλλον στον γιό του Γιάννη ο οποίος τελικά είτε από ιδιοκτησία είτε από κληρονομιά θα απόμεινε ο κάτοχός του. Ο Χριστόδουλος Παπαχατζής συγκέντρωσε πλούτο και εξουσία ως ο τελευταίος Έλληνας τιτλούχος αγάς τής Σάμου και ισχυρότερος προύχοντάς της. Πέθανε το 1736.

Η τοπική παράδοση όμως συνδέει τον πύργο και με το όνομα τού αγωνιστή τής ελληνικής Επανάστασης τού 1821, του καπετάν Λαχανά (Κωνσταντίνος Φώκος). Γεννήθηκε στο Άνω Βαθύ της Σάμου το 1769 και πέθανε το 1842 εξόριστος στην ελεύθερη Ελλάδα (λόγω τής επιβολής το 1834 τού ηγεμονικού καθεστώτος στη Σάμο, υπαγόμενου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία). Το 1798 βρέθηκε στην Αίγυπτο, κατετάγη εθελοντικά στην Ελληνική Λεγεώνα του Ναπολέοντα και διακρίθηκε στη ναυμαχία τού Αμπουκίρ. Επιστρέφοντας στη Σάμο ασχολήθηκε με τα κοινά και συντάχθηκε στο πλευρό τής Φατρίας των Καρμανιόλων. Στα 1805 καταδιωγμένος από την αντίπαλη Φατρία των Καλλικατζάρων   έφυγε και κατατάχτηκε στο αρματολίκι του Νικοτσάρα, που δρούσε στην Μακεδονία. Τον Φεβρουάριο του 1819 μυήθηκε από τον Γεράσιμο Σβορώνο στη Φιλική Εταιρεία. Στις 18 Απριλίου 1821 υπήρξε ο πρώτος που κήρυξε την επανάσταση στη Σάμο. Δίπλα στο Λυκούργο Λογοθέτη που οργάνωσε την άμυνα τού νησιού (συγκροτώντας τέσσερις χιλιαρχίες)  ο Λαχανάς υπεράσπισε ως χιλίαρχος το νησί (και στις τρεις μεγάλες επιθέσεις που επιχείρησε ο τουρκικός στόλος το 1821, 1824, 1826 εναντίον της Σάμου) αναπτύσσοντας μεγάλη γενικώς δράση. Η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζοντας τους αγώνες του τον τίμησε με αξιώματα, ενώ τα άρματά του και άλλα πολεμικά κειμήλια, εκτίθενται στο Εθνικό Πολεμικό Μουσείο.

Αποκατάσταση αρχικής μορφής και η σημερινή-Α.Πετρονώτης

Η συγκυρία που λόγω αυτής ενεπλάκη το όνομα τού Καπετάν Κωνσταντή Λαχανά με τον πύργο τού 1717 τού αγά Χριστόδουλου Παπαχατζή είναι η παρακάτω: Στις 5 Απριλίου 1824, εβδομήντα ένοπλοι αντίπαλοι τού Καπετάν Λαχανά από διάφορα μέρη τής Ελλάδας, αφού εκμηδένισαν την φρουρά του, πολιόρκησαν το σπίτι του και το κατέστρεψαν επιχειρώντας να τον συλλάβουν. Ο ίδιος κατάφερε να αποδράσει. Το 1827 η Συνέλευση των Σαμίων αποφάσισε να παραχωρήσει στον καπετάν Λαχανά δυο σπίτια των επιδρομέων αντιπάλων του που τον έβλαψαν, ένα του Γιώργη Τζεβρένη στο Πάνω Βαθύ κι ένα του Κώστα Πετζή κάτω στο Λιμάνι. Όμως ,σύμφωνα με έγγραφο του 1832 δεν φαίνεται να είχε ρυθμιστεί τελικά το θέμα της μόνιμης κατοικίας του, ενώ σε  έγγραφο τού 1834 υπάρχει  υπαινιγμός πως αυτός διέμενε στον Πύργο. Φαίνεται από την έρευνα τού Α.Πετρονώτη πως ο αναφερόμενος ως "πύργος Λαχανά" είναι ξένος ως προς το επεισόδιο και η συσχέτιση των γεγονότων με αυτόν αβάσιμη. Αργότερα δε, γύρω στα 1850, ο πύργος περιήλθε στην κατοχή της οικογένειας Αρέλη ,ενώ το 1947 αγοράστηκε από τον Κλέαρχο Λυκούργο Χατζησταυρινό.                           

Βόρεια όψη πύργου- Α.Πετρονώτης
Ο πύργος πριν τον σεισμό τού 2020
Ο πύργος μετά τον σεισμό τού 2020
 
Χτίστηκε το 1717 σε πρανές (προς τα βόρεια) έδαφος και καταλαμβάνει ένα χώρο διαστάσεων 5,80Χ7,20μ.. Δεν διαθέτει αυλή. Βρίσκεται περίκλειστος: στα βόρεια και σε απόσταση 1,00μ. από κτίσμα τού 1890 περίπου (σήμερα μετά τον σεισμό τής 30 Οκτωβρίου 2020 το τελευταίο κατέρρευσε, παρασύροντας και την πέτρινη σκάλα τής εισόδου τού πύργου), στα ανατολικά από το υπερυψωμένο περιβόλι άλλου όμορου πύργου (τού 1735), τού πύργου "Αγά-Γιαννάκη" , στα δυτικά από στενή λωρίδα περίπου 2,00μ. και πρόχειρο διώροφο πρόσκτισμα· πέραν δε αυτού ορθώνεται τυφλός, ψηλός μεσότοιχος. Νότια υπάρχει διώροφο πρόσκτισμα ηλικίας εκατό ίσως χρόνων.
Αποτελείται από ισόγειο που αρχικά ήταν υπερυψωμένο κατά 3,50-4,20μ. και σήμερα κατά 2,50-2,75μ., και από τρεις μονόχωρους ορόφους, ο τρίτος εκ των οποίων κατεδαφίστηκε και σώθηκε περιμετρικά μόνον ένα υπόλειμμα τοίχου, ύψους 0,40-0,50μ.. Κατά τον ίδιο τρόπο κατεδαφίστηκε και η καταχύστρα τού πύργου στο ύψος τού τρίτου ορόφου. Στεγάζεται πλέον ο πύργος με τετράρριχτη κεραμιδωτή στέγη ,που στηρίχτηκε κατ΄ευθείαν στο πάτωμα τού γ΄ορόφου. Το σύνολο δε τού ύψους είναι 12,00μ..

Κάτοψη α΄και β΄ορόφου
Κάτοψη Ισογείου




 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 Εγκάρσιες τομές  

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ - ΣΧΕΔΙΑ  Α. ΠΕΤΡΟΝΩΤΗ



 
 
 
 
Η είσοδος τού πύργου βρίσκεται στη βόρεια όψη. Μια διπλή πέτρινη σκάλα οδηγούσε σε αυτήν. Από πάνω είναι η καταχύστρα (φονιάς ή σκοτώστρα) που στηρίζεται σε πέτρινα φουρούσια. Τέσσερα μικρά παράθυρα (0,50Χ1,00μ.) ανοίχθηκαν στην συγκεκριμένη όψη. Αυτά τού α΄ ορόφου είναι σιδερόφρακτα. ¨Ενα όμοιο ανοίχθηκε και στον δυτικό τοίχο.

Ο ανατολικός τοίχος είναι τυφλός όπως αρχικά ήταν και ο νότιος. Μεταγενέστερα στον νότιο ανοίχτηκε πόρτα που συνδέει το ισόγειο τής διπλανής διώροφης προσθήκης με τον α΄όροφο τού πύργου, οι στάθμες των οποίων αντιστοιχούν λόγω τού πρανούς τού εδάφους (το ισόγειο τού πύργου εκεί γίνεται υπόγειο). Το υπερυψωμένο ισόγειο, στην τελευταία φάση τού πύργου χρησίμευε ως κελλάρι αποθήκευσης βαρελιών κρασιού και πυθαριών λαδιού (βακαρέτζο). Από τον χώρο αυτόν με ξύλινη σκάλα ανεβαίνουμε σε πλατύσκαλο που βρίσκεται στη στάθμη τής νότιας προσθήκης (όπου ανοίχθηκε η πόρτα που προαναφέραμε) και με άλλη ξύλινη σκάλα (ανεμόσκαλα) στον α΄όροφο. Ο ίδιος τύπος σκάλας χρησιμοποιούνταν μέχρι τον γ΄όροφο και μέχρι το δώμα τού κτιρίου  στις αμυντικές επάλξεις τού πύργου (πατμιακής μάλλον αρχιτεκτονικής σύμφωνα με τον Αργύρη Πετρονώτη).
 
Η είσοδος τού πύργου-2021
Βόρεια παράθυρα και καταχύτρα-2021
Ο α΄όροφος χρησίμευε σαν κύριος χώρος διαμονής με την παραστιά (τζάκι) στο κέντρο τού δυτικού τοίχου. Έχει τοξωτό άνοιγμα (το καμαρ[ι]κό). Επάνω ανοίγονται τρεις θυρίδες (πουλίτσες ή παναθυράκια) και ράφι πάνω από αυτές που συνεχίζεται στον υπόλοιπο δυτικό τοίχο, καθώς και στον νότιο. Δεξιά από την παραστιά βρίσκεται ενσωματωμένο στον τοίχο ένα ντουλάπι (ερμάρι). Δύο σιδερόφραχτα παράθυρα υπάρχουν στον βόρειο τοίχο, με ένα ξύλινο δοκάρι για υπέρθυρο που συνεχίζεται ως ξυλοδεσιά στον τοίχο.
Τα πατώματα είναι ξύλινα,  κατασκευασμένα με φαρδιές τάβλες έως 0,42μ. καρφωμένες σε δοκάρια (πάτιρα) διατομής 0,11Χ0,15μ. ανά 0,65μ.

Η είσοδος στη βόρεια όψη τού πύργου Λαχανά ύψους 1,50μ. και πλάτους 0,75μ.περίπου είναι κατασκευασμένη με κατώφλι, παραστάδες και μαρμάρινο υπέρθυρο. Τα μάρμαρα είναι σε δεύτερη χρήση (spolia) με μια απότμηση μόνον πλάτους 2 εκ.. Στο υπέρθυρο υπάρχει χοντρό ξύλινο δοκάρι και πιο μέσα άλλα δύο πλατιά ξύλα. Απ΄αυτά το εσωτερικό απλώνεται σαν ξυλοδεσιά. Πάνω από το υπέρθυρο σε ύψος 1,00μ. σχηματίζεται τύμπανο όπου και βρίσκεται λαξευμένη πέτρινη πλάκα περίπου 0,33Χ0,34μ. με χαραγμένη τη χρονολογία "1717 ΩΚΤΟΒΡΙΟΥ 16", ενώ στο πάνω μέρος υπάρχει ξύλινος ελκυστήρας. Το ξύλινο, καρφωτό φύλλο τής εισόδου πάχους 5εκ. ασφαλίζεται εσωτερικά με μανέλα (αμπάρα) και κλειδωνιά, ενώ εξωτερικά προστατεύεται με φολιδωτές σειρές από σιδερένια οριζόντια, επιμήκη ελάσματα πάχους 5χιλ. στερεωμένα με πλήθος πλατυκέφαλων καρφιών. Στο πάνω μέρος φέρει σιδερένιο σταυρό.

Καταχύστρα και τοίχος με σκλίβωμα-Α.Π.

Στις ασβεστόχτιστες τοιχοποιίες χρησιμοποιήθηκαν συχνά μεγάλες ημιάξεστες πέτρες, με άτεχνη συμπλοκή. Ενδιάμεσα τα κενά συμπληρώθηκαν με μικρότερες πέτρες και πολλές άλλες μικρές  πλακοειδείς. Το αρχαιότροπο αυτό σύστημα εφαρμόστηκε τεχνικότερα και δίπλα στον πύργο τού Αγά-Γιαννάκη. ΄Ηταν χαρακτηριστικό δείγμα χτισίματος Καρπαθίων μαστόρων, όπως επίσης και οι "σκαλότρυπες" (για τη στήριξη τής σκαλωσιάς). Μια χαμηλότερη σκαλότρυπα στο ύψος τού σημερινού εδάφους δείχνει άλλωστε ότι το έδαφος εκεί υπερυψώθηκε κατά 1,00 έως 1,50μ. περίπου. Το πάχος των τοίχων μειώνεται ανά όροφο. Έτσι στο ισόγειο ο βόρειος τοίχος μετράει 0,82μ., στον α΄όροφο 0,78μ., στον β΄ όροφο 0,71/0,72μ. και στο δυτικό 0,79μ. ενώ στο υπόλειμμα τού γ΄ορόφου 0,53μ.. Οι τοίχοι εξωτερικά είναι ελαφρά επιχρισμένοι με ασβεστοκονίαμα, με εμφανείς τις μεγάλες πέτρες και οριζόντιες μυστριές (σκλίβωμα). Τέλος, εσωτερικά οι τοίχοι είναι εξ ολοκλήρου επιχρισμένοι με πολλές στρώσεις σοβά.
 
Σαν αρχιτεκτονήματα ο πύργος τού "Καπετάν Λαχανά" καθώς και ο γειτονικός  του, τού "Αγά-Γιαννάκη" αποτυπώνουν αναμφισβήτητα μέρος τής τοπικής ιστορίας που δεν θα θέλαμε να την δούμε να γκρεμίζεται κι αυτή από επιπόλαιες  και ανιστόρητες αποφάσεις, στο όνομα των μεγάλων πράγματι αναγκών που δημιούργησε ο σεισμός των 7 ρίχτερ τού 2020. 
 
                                                                          ...